News

ตั้ง ศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน “ชีวภัณฑ์พร้อมใช้ ให้บริการโดยชุมชน”

05/02/2021

ชีวภัณฑ์ทางการเกษตร เป็นเทคโนโลยีที่นำ จุลินทรีย์ แมลงศัตรูธรรมชาติ และสารสกัดจากพืช มาใช้ในการป้องกันกำจัดโรค แมลง ศัตรูพืช ปัจจุบันมีผลงานวิจัยและผลิตภัณฑ์ต่างๆ ออกมามากมาย และที่นิยมใช้ทางการเกษตร ได้แก่ ชีวภัณฑ์เพื่อป้องกันกำจัดโรคพืช เช่น เชื้อราไตรโคเดอร์มา  เชื้อแบคทีเรียบาซิลลัสซับทีสิส DOA 24 บาซิลลัส ซับทีสิส 20 W16 เห็ดเรืองแสงสิรินรัศมี เป็นต้น  ชีวภัณฑ์กำจัดแมลง เช่น  เชื้อราเมตาไรเซียม  เชื้อราบิวเวอเรีย เชื้อไวรัส NPV  สัตว์/แมลง/ศัตรูธรรมชาติ  เช่น ไส้เดือนฝอย มวนพิฆาต แมลงหางหนีบ แตนเบียนต่างๆ สารสกัดจากพืช เช่น สะเดา สาบเสือ ชีวภัณฑ์กำจัดหนู เช่น โตรโตซัว เป็นต้น

ชีวภัณฑ์จึงเป็นสิ่งที่มีประโยชน์มากทั้งในด้านของการนำมาใช้ในการป้องกันกำจัดศัตรูพืช และเป็นทางเลือกที่มีความปลอดภัยกว่าการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่ปัจจุบันพบปัญหาสารพิษตกค้างในผลผลิต เป็นอันตรายต่อผู้ผลิต ผู้บริโภค และในสิ่งแวดล้อม

ความนิยมใช้ชีวภัณฑ์ของเกษตรกรในปัจจุบันได้รับความสนใจมากขึ้น แต่ยังอยู่ในวงจำกัด ไม่แพร่หลาย ซึ่งขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น เกษตรกรยังมีความรู้ความเข้าใจน้อย จึงยังไม่มีการนำมาใช้ประโยชน์ หรือนำมาใช้งานไม่ถูกต้องจึงทำให้มีประสิทธิภาพต่ำ  และที่สำคัญคือความไม่สะดวกในการจัดหามาใช้งาน เนื่องจากมีการผลิตเชิงการค้าน้อย ชีวภัณฑ์หลายชนิดต้องไปขอจากหน่วยงานราชการที่อยู่ห่างไกล ไม่สามารถผลิตเองได้เนื่องจากมีขั้นตอนการผลิตที่ยากและซับซ้อน เป็นต้น

คณะนักวิจัยและส่งเสริม ของสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 8 สงขลา (สวพ.8) กรมวิชาการเกษตร และนักส่งเสริมการเกษตร สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 5 จังหวัดสงขลา (สกก.5)    นำโดย นายธัชธาวินท์ สะรุโณ ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการผลิตพืชที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง สวพ.8  ได้เล็งเห็นถึงปัญหาและความจำเป็นดังกล่าวนี้ จึงได้มีความคิดริเริ่มในการพัฒนารูปแบบการจัดการชีวภัณฑ์ของชุมชนขึ้นมา โดยทดลองจัดตั้ง “ศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน (ศชช.)” บนคำขวัญที่ว่า “ชีวภัณฑ์พร้อมใช้ ให้บริการโดยชุมชน” โดยสถานที่ตั้งศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชนแห่งแรกอยู่ที่ ชุมชนป่าขาดโมเดล  บ้านนายมนูญ ยศปัญญา เลขที่80 หมู่ที่3 ตำบลป่าขาด อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา ซึ่งเป็นเกษตรกรที่ทำเกษตรอินทรีย์ และมีความต้องการใช้ชีวภัณฑ์ในการปลูกพืช

“ศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน ” จะเป็นสถานที่ให้บริการแจกจ่ายชีวภัณฑ์แก่เกษตรกรที่ตั้งในชุมชน จะทำให้เกษตรกรไม่ต้องเสียเวลาและต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปรับชีวภัณฑ์ที่หน่วยงานราชการที่อยู่ไกลๆ นอกจากนั้นจะเป็นศูนย์การอบรม ให้ความรู้ โดยอบรมเกษตรกรเจ้าของศูนย์ให้มีความรู้ด้านชีวภัณฑ์ สามารถให้คำปรึกษาเบื้องต้นแก่เพื่อนบ้านได้ เสมือนเป็นเภสัชกร/หมอพืช/ประจำร้าน  อบรมให้เกษตรกรที่สนใจให้มีความรู้และสามารถผลิตชีวภัณฑ์บางชนิดเพื่อไว้ใช้เองหรือแจกจ่ายให้เพื่อนบ้าน และจะมีเบอร์โทรศัพท์ของเจ้าหน้าที่ให้เกษตรกรสามารถขอคำปรึกษาได้ตลอดเวลา มีการตั้งกลุ่มเครือข่ายผู้ใช้ชีวภัณฑ์ และส่งเสริมส่งเสริมสินค้าปลอดภัยเข้าส่งตลาด  

นายจิระ สุวรณประเสริฐ ผู้อำนวยการสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 8  กรมวิชาการเกษตร และนายสุพิท จิตรภักดี ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 5 จังหวัดสงขลา กรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรสงขลา และศูนย์ส่งเสริมเทคโนโลยีการเกษตรด้านอารักขาพืชจังหวัดสงขลา จะทำหน้าที่เป็นหน่วยผลิตชีวภัณฑ์และจัดเจ้าหน้าที่ให้คำแนะนำสนับสนุนให้กับศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน ซึ่งจะช่วยทำให้เทคโนโลยีด้านชีวภัณฑ์ถึงมือเกษตรกรได้ง่ายและกว้างขวางยิ่งขึ้น เป็นการสนองนโยบายรัฐบาลด้านอาหารปลอกภัย และช่วยลดผลกระทบที่เกิดจากสารพิษตกค้างทางการเกษตรได้อีกทางหนึ่ง

ธัชธาวินท์ สะรุโณ ผู้เชี่ยวชาญ สวพ.8 กล่าวเพิ่มเติมว่า ศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน จะประกอบด้วย อาคารสาถานที่ตั้ง ป้ายศูนย์  ชีวภัณฑ์ชนิดต่างๆ โปสเตอร์ แผ่นพับให้ความรู้ สมุดเบิกจ่ายที่มีรายละเอียดให้เจ้าหน้าที่ติดต่อกลับเพื่อให้คำแนะนำ  เบอร์โทรเจ้าหน้าที่ที่จะให้เกษตรกรขอคำปรึกษา  การส่งเสริมการใช้ชีวภัณฑ์ของ ศชช. จะทำอย่างเป็นลำดับขั้นตอน คือ ศูนย์วิจัยและศูนย์ส่งเสริม จะผลิตชีวภัณฑ์และนำมาวางไว้ที่ ศชช. เกษตรกรมาเบิกจ่ายพร้อมศึกษาวิธีการใช้จากแผ่นพับ โปสเตอร์ ปรึกษาเกษตรกรผู้ดูแลศูนย์หรือโทรปรึกษาเจ้าหน้าที่  เมื่อเกษตรกรนำไปใช้ในการปลูกพืชแล้วหากพบว่ามีประเด็นที่ต้องขอคำแนะนำเพิ่มเติมก็สามารถโทรสอบถามเจ้าหน้าที่ หรือเจ้าหน้าที่ลงไปติดตามในแปลงเกษตรกรเพิ่มเติม มีการอบรมให้เกษตรมีความรู้เพิ่มขึ้นและสามารถผลิตใช้เอง หรือรวมกลุ่มผลิตไว้บริการแก่สมาชิกได้  ซึ่งศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน ที่จัดตั้งขึ้นนี้ เป็นศูนย์ทดลองการพัฒนาการบริหารจัดการและการให้บริการชีวภัณฑ์ ภายใต้แผนงานวิจัยทดลองขยายการผลิตแปลงใหญ่และถ่ายทอดเทคโนโลยีเทคโนโลยีการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชที่เหมาะสมกับสภาพภูมิสังคมของเกษตรกรเพื่อนำไปสู่ความเข้มแข็งของสังคมเกษตร, โครงการขับเคลื่อนผลงานวิจัยสู่การใช้ประโยชน์ สวพ.8 กรมวิชาการเกษตร และโครงการพัฒนาเทคโนโลยีการจัดการศัตรูพืชแบบผสมผสานโดยเน้นการใช้ชีวภัณฑ์ในพื้นที่ชุมชนต้นแบบ จังหวัดสงขลา ศทอ.สงขลา สกก.5  ส่วนการขยายสาขาของศูนย์ชีวภัณฑ์ชุมชน จะพิจารณาจากความต้องการใช้จริงของชุมชนเป็นหลัก   ซึ่งสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ สวพ.8 สงขลา โทร 074445905-7

 

No Comments

    Leave a Reply