สาธารณสุข ปศุสัตว์ อุทยานฯ บูรณาการร่วมกัน เฝ้าระวังโรคไข้หวัดนกต่อเนื่อง

การระบาดของโรคไข้หวัดนกในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ยังคงเกิดขึ้น อย่างต่อเนื่อง ล่าสุดเมื่อต้นเดือนสิงหาคมนี้ที่องค์การสุขภาพสัตว์โลก (OIE) มีรายงานว่าพบการระบาดของโรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N6 ในสัตว์ปีกเลี้ยงหลังบ้านในประเทศเวียดนาม โดยมีการทำลายสัตว์ปีกกว่าหมื่นตัว จึงอาจสร้างความวิตกกังวลต่อคนไทยและเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ปีก

หน่วยงานราชการของไทยจึงออกมาให้ความมั่นใจกับเรื่องนี้ สำหรับด้านสาธารณสุข นายแพทย์ สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค บอกว่า จากการติดตามสถานการณ์โรคไข้หวัดนกอย่างใกล้ชิด จึงได้การสั่งการให้เฝ้าระวังอย่างต่อเนื่องใน 3 ระดับ คือ ด่านควบคุมโรคระหว่างประเทศ โรงพยาบาล และชุมชน โดยเฉพาะในด่านควบคุมโรคติดต่อระหว่างประเทศจะมีการตรวจสอบและเฝ้าระวังอย่างเข้มข้น การจัดซ้อมแผนรับมือกับการระบาดของโรคไข้หวัดนก รวมทั้งการส่งต่อผู้ป่วย การสอบสวน ป้องกันและควบคุมโรค เพื่อเป็นเตรียมความพร้อม หากตรวจพบเหตุการณ์คล้ายโรคไข้หวัดนก

“ที่ผ่านมาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันเฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์อย่างเข้มแข็ง ด้วยเป็นการบูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในการทำงานร่วมกัน ถึงแม้ว่ายังไม่พบการติดเชื้อในคนก็ตาม และขอให้ประชาชนมั่นใจและติดตามข่าวสารจากหน่วยงานราชการอย่างใกล้ชิด” อธิบดีกรมควบคุมโรค ย้ำ

สำหรับการป้องกันการรับเชื้อจากโรคต่างๆ นพ.สุวรณชัย อธิบายว่า ประชาชนสามารถระวังและป้องกันตนเองได้ด้วยการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล หมั่นล้างมือบ่อยครั้งด้วยสบู่และน้ำ ระมัดระวังการสัมผัสสัตว์ปีก รวมทั้งนกธรรมชาติ ไม่รับประทานผลิตภัณฑ์จากสัตว์ปีกที่ปรุงไม่สุก หากมีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ คือมีไข้ ปวดศรีษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย มีน้ำมูก ไอ และเจ็บคอ ภายในช่วง 14 วัน หลังกลับจากพื้นที่หรือสัมผัสกับสัตว์ปีกป่วยตาย ควรสวมหน้ากากอนามัยและรีบไปพบแพทย์ พร้อมแจ้งประวัติการเดินทางและประวัติสัมผัสโรค หากมีข้อสงสัยสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่โทร. 1422 สายด่วนกรมควบคุมโรค

ส่วนภาคปศุสัตว์ นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ กล่าวถึงการแนวทางป้องกันในภาคปศุสัตว์ว่า จากการพยากรณ์อากาศของกรมอุตุนิยมวิทยา แจ้งเตือนว่าในช่วงสัปดาห์นี้ประเทศไทยจะมีฝนฟ้าคะนองหลายพื้นที่ มีผลให้อุณหภูมิลดลง ซึ่งอาจส่งผลต่อสุขภาพสัตว์ปีก กรมปศุสัตว์จึงสั่งการให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดและปศุสัตว์อำเภอทั่วประเทศเข้มงวดในการดำเนินมาตรการเฝ้าระวังและป้องกันโรคในพื้นที่ สั่งให้เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์เข้าตรวจเยี่ยมเกษตรกรทุกราย และรายงานสถานการณ์สัตว์ปีกทุกวัน

“การป้องกันที่ดีถือเป็นหัวใจของความสำเร็จที่ทำให้ไทยปลอดจากไข้หวัดนกมาตลอดระยะเวลากว่า 10 ปี จากการที่ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ปีกทั่วประเทศจัดการระบบความปลอดภัยทางชีวภาพอย่างเคร่งครัด การทำความสะอาดและฆ่าเชื้อโรคในโรงเรือนและบริเวณโดยรอบ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง สัตวแพทย์ควบคุมฟาร์มเข้มงวดเรื่องระบบความปลอดภัยภายในฟาร์ม ควบคุมการเข้า-ออกฟาร์ม ให้ฉีดพ่นยานพาหนะทุกคัน เมื่อได้รับแจ้งหรือพบสัตว์ปีกป่วยตายผิดปกติ หรือมีอาการต้องสงสัยเหมือนนิยามโรคไข้หวัดนก เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์ก็ลงพื้นที่ตรวจสอบและดำเนินมาตรการควบคุมโรคทันที” อธิบดีกรมปศุสัตว์ กล่าว

ที่สำคัญ กรมปศุสัตว์ยังได้ประสานความร่วมมือกับหน่วยงานภายในประเทศ ทั้งกระทรวงสาธารณสุข กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช ตลอดจนหน่วยงานระหว่างประเทศอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะการเฝ้าระวังโรคสัตว์ตามแนวชายแดนอย่างเข้มงวดมาตลอด ดังเช่น “โครงการความร่วมมือไทย-ลาวในการเฝ้าระวังควบคุมและป้องกันโรคไข้หวัดนก” ซึ่งกรมปศุสัตว์ของไทยได้ดำเนินการประสานความร่วมมือกับกรมเลี้ยงสัตว์และการประมง ของสปป.ลาว จัดโครงการต่อเนื่องเป็นครั้งที่ 8 เพื่อพัฒนาศักยภาพด้านการเฝ้าระวังควบคุมป้องกันโรค รวมถึงฝึกทักษะในการเก็บตัวอย่างสำหรับส่งตรวจวินิจฉัย อันจะนำไปสู่การปลอดโรคไข้หวัดนกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยกรมปศุสัตว์ไทยสนับสนุนการเฝ้าระวังโรค การฝึกอบรม การถ่ายทอดองค์ความรู้ทางด้านระบาดวิทยาและการควบคุมป้องกันโรคระบาดในสัตว์ปีก ให้กับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องของ สปป.ลาว ถือเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน และจะเป็นประโยชน์กับทั้งสองฝ่าย ตลอดจนนำไปสู่การปลอดโรคไข้หวัดนกตามแผนกลยุทธ์ (Roadmap) ของกลุ่มประชาคมอาเซียนต่อไป

“ขอความร่วมมือเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ปีกหมั่นสังเกตอาการสัตว์เลี้ยงอย่างใกล้ชิด หากพบสัตว์ปีกป่วยตายผิดปกติ อย่านำสัตว์ปีกไปจำหน่ายจ่ายแจก หรือนำไปประกอบอาหารอย่างเด็ดขาด ให้ทำลายด้วยการเผาหรือฝังกลบห้ามทิ้งในแหล่งน้ำสาธารณะ และโปรดแจ้งเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์อำเภอ อาสาปศุสัตว์ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เจ้าหน้าปศุสัตว์ในพื้นที่ทันที เพื่อให้ให้เข้าดำเนินการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน หากมีข้อสงสัยสามารถติดต่อหน่วยงานดังกล่าว และสามารถสอบถามข้อมูลได้ที่ สำนักควบคุม ป้องกันและบำบัดโรคสัตว์ หรือสคบ. กรมปศุสัตว์ หรือแจ้งผ่าน Application : DLD 4.0 ได้ตลอดเวลา” น.สพ.สรวิศ กล่าว

ความสำเร็จของไทยที่คงสถานะประเทศที่ปลอดจากการระบาดของไข้หวัดนกมาตลอดระยะเวล ากว่า 10 ปีที่ผ่านมา ช่วยการันตีได้เป็นอย่างดีถึงความร่วมมือของทุกภาคส่วนทั้งหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ปีก ที่ทุ่มเทและเข้มงวดในการเฝ้าระวังและป้องกันโรคไข้หวัดนกไม่ให้หวนกลับมาอีก และเชื่อว่าความร่วมแรงรวมใจนี้จะยังคงมีอยู่ต่อไปเพื่อสร้างความปลอดภัยในอาหารให้กับผู้บริโภคทั่วโลก./